کنتراست در لغت به معنای تضاد و تقابل است . کنتراست اندازه (مقدار ) اختلاف بین طیف سیاه و سفید در عکس است. بدون کنتراست ما هیچ عکسی نداریم چون در آن صورت هیچ تفاوتی بین تیرگی و روشنی وجود ندارد و همه چیز یا سیاه است یا سفید و یا شکلی از رنگ خاکستری ! میزان کنتراست یک عکس را با بالا و پایین بودن آن اعلام میکنند برخی عکس ها کنتراست بالا دارند و برخی دیگر کنتراست پایین!
شاید کنتراست را بتوان تضاد بین دو چیز قابل مقایسه تعریف کرد. در عکاسی بارها در کتابها و مقالات مختلف دیدهام که کنتراست را اختلاف میان طیف سفید و سیاه عکس معنی میکنند. اما به راستی کنتراست در عکاسی بیش از اینهاست. گرچه تعریف رایج کنتراست غلط نیست اما کامل هم نیست. کنتراست یا تضاد و تقابل، میتواند در رنگ، بافت، نور، مفهوم، مجاورت و ... خود را نمایان کند. عکاس آگاه به خوبی میتواند با استفاده از کنتراست بر تاثیرگذاری عکس خود بر مخاطب بیافزاید.
یکی از بهترین راههای ایجاد حس دراماتیک در عکس، استفاده از مبحث سایهها و کنتراست در عکاسی است. نکته کلیدی این موضوع این است که باید جزئیات درون سایه را فراموش کنید. شما عملا به این جزئیات هیچ نیازی ندارید و سایهها در عکسهای دراماتیک، میبایست مرموز و پنهان باشند و تاریکی مطلق در بخشهای سایه، یکی از مهمترین موارد در این سبک عکاسی است.
در واقع شما در اینجا تخیل بیننده را به کار میگیرید. بیننده با دیدن یک صحنه تاریک و مرموز میتواند حدس بزند که چه چیزی پشت این همه سیاهی است و این باعث میشود بیننده با عکس درگیر شود.
ابتدا سعی کنید محدوده داینامیکی سنسور خود را به خوبی شناخته و آن را در بخشهای مختلف به میزان مختلف مشخص کنید. سعی کنید هایلایتها را از حالت عادی روشنتر کرده و سایهها را تیرهتر کنید، تا جایی که کاملا سیاه به نظر برسند. اگر نور به اندازه کافی قوی باشد و تضاد خوبی را بین بخشهای تیره و روشن ایجاد کند، سایه جزئیات بسیار کمتری خواهد داشت.
کنتراست همه چیز عکس شماست. اگر تفاوتی در طیف سفید و سیاه عکس شما وجود نداشته باشد، تصویر شما فاقد جزئیات خواهد شد و درواقع در این شرایط عکسی ثبت نمیشود. بر همین اساس اگر نتوانیم موضوعی که قصد به تصویر کشیدن آن را داریم از سایر عناصر موجود در قاب متمایز سازیم چگونه میتوانیم منظورمان را از یک عکس به مخاطب برسانیم؟ کنتراست به عکسهای شما قدرت میبخشد و باعث میشود اثر عکاس بتواند با مخاطب ارتباط بهتر و قویتری برقرار کند.
بسیاری از عکاسان طرز استفاده از کنتراست در عکاسی را به خوبی می دانند. کنتراست خوب باعث می شود یک عکس حرفه ای و یک عکس مبتدی به نظر برسد. تونال کنتراست یک کنتراست خوب را می توانید در عکس هایی با سایه های مشکی ببنید که بیشترین کنتراست را دارا می باشد. در این گونه تصاویر سوژه اصلی کاملا تیره و رنگ ها در پشت سوژه به خوبی نمایان هستند. این تفاوت زیاد بین روشنایی و تیرگی یک مثال خوب برای فهمیدن کنتراست است.